ترم دوم: سنت خطابه و تکامل نقد
(از آگورا تا مجلس سنا: تحول خطابه و نقد ادبی)
این دوره، سیر تحول اندیشۀ انتقادی را پس از دوران طلایی یونان دنبال میکند. ما حرکت از مباحث متافیزیکی افلاطون و ارسطو درباره «حقیقت» شعر، به سوی جهان عملیتر «اثربخشی» کلام را بررسی خواهیم کرد. این دوره نشان میدهد که چگونه هنر خطابه (Rhetoric) که در یونان باستان به مثابۀ ابزاری برای اقناع در دادگاهها و مجامع عمومی متولد شد، به شکلی ژرف در نظریه ادبی ریشه دواند و مفاهیمی چون «سبک»، «انداموارگی اثر» و «لذت والا» را پایه گذاری کرد. ما این مسیر را از طریق سوفیستهای یونانی، فیلسوفان رومی و منتقدان دوران امپراتوری روم پی میگیریم و در نهایت به تولد دوباره افلاطونگرایی (نوافلاطونی) میرسیم که پلی به سوی جهان اندیشه قرون وسطی زد.
اهداف دوره:
✓ اهداف و روشهای سوفیستهای نخستین (مانند پروتاگوراس و گورگیاس) و نقش آنان در تولد هنر خطابه.
✓ تقابل فلسفی افلاطون و ارسطو با سنت خطابه
✓ سهم کلیدی متفکران رومی (سیسرون، کوینتیلیان، هوراس) در نظاممند کردن و انتقال سنت نقادی به اروپا
✓ تعریف مفاهیم محوری «والا» (در لونگینوس) و «اتحاد عرفانی» (در فلوطین) و تأثیر آنان بر نقد ادبی پس از خود
جلسه اول: تولد خطابه: سوفیستها و فیلسوفان
جلسه دوم: نظاممندسازی در عصر روم: سیسرون و کوینتیلیان
جلسه سوم: نقد ادبی در عصر امپراتوری: هوراس و لونگینوس
جلسه چهارم: بازگشت به متافیزیک: نوافلاطونیان